Մարմնամարզության ուսումնական ծրագիր 2025_ 2026

Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիր

Մարմնամարզության ուսումնական ծրագիր

2025–2026 ուսումնական տարում

---

Ներածություն

Մարմնամարզության ուսումնական ծրագրի նպատակը սովորողների առողջ ապրելակերպի մշակույթի ձևավորումն է, ֆիզիկական կարողությունների զարգացումը, շարժողական հմտությունների բարելավումը և թիմային համագործակցության կարողությունների ամրապնդումը։
Ծրագիրը կառուցված է տարիքային առանձնահատկություններին համապատասխան՝ ներառելով ինչպես պարտադիր (պետական), այնպես էլ ընտրովի (խմբակային) 

1-ին դասարան

• Վազք, քայլք տարբեր ձևերով
• Ցատկեր տեղից և շարժումով
• Գնդակով վարժություններ՝ նետում, բռնում
• Հավասարակշռության վարժություններ՝ գծի վրայով քայլք
• Հիմնական գլորումների նախապատրաստում
• Խմբային խաղեր և շնչառական վարժություններ

2-րդ դասարան

• Վազք կարճ տարածությունների վրա, ուղղության փոփոխությամբ
• Ցատկեր փոքր խոչընդոտների վրայով
• Գնդակի նետում թիրախի վրա
• Առաջ գլորում գորգի վրա
• Հավասարակշռություն նստարանի վրա
• Խմբային էստաֆետաներ և շարժողական խաղեր

3-րդ դասարան

• Վազք, ցատկեր, նետումներ ավելի բարդ տարբերակներով
• Գնդակի նետում թիրախի վրա, 5–10 մ հեռավորությունից
• Հիմնական գլորումներ՝ առաջ, կողային, հետ
• Հավասարակշռություն նստարանի վրա
• Խմբային խաղեր՝ էստաֆետաներ, մրցակցային վազք

4-րդ դասարան

• Վազք՝ արագացումներով, 60 մ մրցավազք
• Ցատկեր՝ տեղից երկարության չափումներ
• Գնդակի նետում՝ բարձրության և հեռավորության
• Գլորումներ առաջ, հետ, կողմ, կիսապիրուետով
• Հավասարակշռության վարժություններ սարքավորումների վրա
• Խմբային խաղեր՝ արագ արձագանք, մրցույթներ

5-րդ դասարան

• Վազք 80–100 մ
• Ցատկեր՝ երկարություն, բարձրություն
• Գնդակի նետում տարբեր տեխնիկայով
• Մարմնամարզություն՝ գլորումներ, հենումներով վարժություններ
• Հավասարակշռություն՝ պարանով քայլք
• Ֆուտբոլի և բասկետբոլի տարրեր

6-րդ դասարան

• Վազք՝ միջին տարածության, արագության փոփոխմամբ
• Ցատկեր արգելքների վրայով
• Նետումներ՝ գնդակով և այլ մարզական առարկաներով
• Մարմնամարզություն՝ հենումներով պտույտներ, պարզեցված ակրոբատիկա
• Հավասարակշռություն շարժվող հարթակների վրա
• Թիմային խաղեր (ֆուտբոլ, վոլեյբոլի տարրեր)

7-րդ դասարան

• Վազք 200–400 մ
• Ցատկեր բարդ գոտիներում
• Նետումներ գնդակով, փայտով (թեթև նիզակ)
• Մարմնամարզություն՝ բարդ գլորումներ
• Հավասարակշռություն՝ երկար նստարանի վրա
• Թիմային խաղեր՝ ֆուտբոլ, բասկետբոլ, վոլեյբոլ

8-րդ դասարան

• Վազք՝ միջին և երկար տարածություններ
• Ցատկեր երկարության ու բարձրության
• Նետումներ՝ նիզակ, գնդակ 1–2 կգ
• Մարմնամարզություն՝ հենման փորձեր, պարզեցված սալտո
• Հավասարակշռության բարդ վարժություններ
• Թիմային խաղեր՝ կանոններով

9-րդ դասարան

• Վազք՝ 800–1000 մ
• Ցատկեր՝ բարդ կոմբինացիաներով
• Նետումներ՝ գնդակով, նիզակով, սկավառակով
• Մարմնամարզություն՝ ակրոբատիկ կապակցված վարժություններ
• Հավասարակշռություն՝ բարդ դիրքեր
• Թիմային խաղեր՝ մրցակցային հանդիպումներ

---

 Ընտրովի (խմբակային) ծրագրեր

1-ին դասարան

• Ջերմացման խաղեր և ձգողական վարժություններ
• Ցատկեր մատրասի վրա
• Առաջ գլորում
• Հավասարակշռության վարժություններ՝ «ծառի դիրք», «արծվի դիրք»
• Խմբային խաղեր և հանգստացնող վարժություններ

2-րդ դասարան

• Ջերմացում երաժշտության ներքո
• Ցատկեր մատրասի և նստարանի վրայից
• Առաջ և կողային գլորումներ գորգի վրա
• Հավասարակշռություն նստարանի վրա՝ ձեռքի դիրքերի փոփոխությամբ
• Պարանով ցատկեր

3-րդ դասարան

• Ակրոբատիկա՝ գլորումներ առաջ, հետ, կողային
• Ցատկեր մատրասի վրա, պարզեցված պիրուետներ
• Հավասարակշռություն նստարանի վրա
• Խաղային մարմնամարզություն

4-րդ դասարան

• Գլորումներ տարբեր ուղղություններով
• Ցատկեր նստարանի վրայից
• Հավասարակշռություն՝ «ծառի դիրք», «ասեղի դիրք»
• Պարանով վարժություններ
• Խմբային ելույթներ

5-րդ դասարան

• Ցատկեր մատրասի վրայից, պարանով բարձրացում
• Կիսասալտո փորձեր
• Հենումներով վարժություններ (ձեռքի հենում պատի մոտ)
• Հավասարակշռության կոմբինացիաներ
• Խմբային կոմպոզիցիաներ երաժշտությամբ

6-րդ դասարան

• Հենումներով վարժություններ՝ ձեռքի վրա կանգի նախապատրաստություն
• Ցատկեր պտույտով
• Գլորումների կոմբինացիաներ
• Պարային շարժումների ինտեգրում մարմնամարզության մեջ

7-րդ դասարան

• Ձեռքի վրա կանգ պատի մոտ (5–10 վայրկյան)
• Ցատկեր ու պտույտներ սարքավորումների վրա
• Հավասարակշռության բարդ դիրքեր զույգերով
• Մրցույթ-խաղեր

8-րդ դասարան

• Ձեռքի վրա կանգ ինքնուրույն
• Կիսասալտո առաջ և կողային
• Ցատկեր սարքավորումների վրայից մատրասի վրա
• Խմբային ակրոբատիկ կոմբինացիաներ
• Ելույթների պատրաստում

9-րդ դասարան

• Ակրոբատիկ կոմպոզիցիաներ (գլորումներ, սալտո)
• Ձեռքի վրա կանգ և շարժում ձեռքի վրա
• Ցատկեր բարդ կոմբինացիաներով
• Հավասարակշռության խմբային ելույթներ
• Ցուցադրական ելույթներ՝ դպրոցի միջոցառումներին

---

Տարեկան ժամային բաշխման օրինակ

• Վազք և ցատկեր – 8 ժամ
• Մարմնամարզություն և ակրոբատիկա – 12 ժամ
• Նետումներ և գնդակային վարժություններ – 6 ժամ
• Հավասարակշռություն և ճկունություն – 6 ժամ
• Խմբային խաղեր և մրցույթներ – 10 ժամ
• Ընտրովի ծրագրեր – 8 ժամ

Ծրագիրն ապահովում է աշակերտների ամբողջական ֆիզիկական զարգացումը, ձևավորում առողջ ապրելակերպի հիմունքները և հնարավորություն տալիս ընտրովի խմբակային պարապմունքներով խորացնել մարզական հետաքրքրությունները։